Chào mừng đến với cổng thông tin điện tử Trung tâm đào tạo, Bồi dưỡng nghiệp vụ truyền thông
Cập nhật :21:3 10/3/2023

VOVTC - Chat GPT, Trí tuệ nhân tạo (AI) và Báo chí: Lợi ích, rủi ro cùng những vấn đề về pháp lý và đạo đức.

Trí tuệ nhân tạo (AI)
Trí tuệ nhân tạo
Trí tuệ nhân tạo

Giờ thì đi đâu người ta cũng nhắc mấy từ này.

Có thể thấy sự hồ hởi ở khắp nơi. Mọi người thấy thú vị khi chuyện trò với ChatGPT, với những kết quả thông minh đến bất ngờ và cả sự ngây ngô mà nó hồi đáp. Rồi có cả những e ngại tới mức có những trường học đã cấm sử dụng công cụ đang gây sốt này. Tỷ phú Elon Musk mới đây cho rằng AI là một công nghệ nguy hiểm, thậm chí có thể nguy hiểm hơn cả vũ khí hạt nhân. Trái với quan điểm đó, cựu CEO Microsoft, tỷ phú Bill Gates lại cho rằng AI không tạo ra bất kỳ mối đe dọa nào.

Các chuyên gia đã chỉ ra rất nhiều lợi ích của trí tuệ nhân tạo trong hoạt động của doanh nghiệp. Chẳng hạn có thể sử dụng ChatGPT trong việc trả lời các truy vấn của khách hàng, trợ lý ảo cá nhân, là công cụ lập trình, viết email, soạn các bài thuyết trình, quản lý thời gian hoặc các cuộc họp, v,v…  Tuy có nhiều trường học ở Mỹ cấm ChatGPT vì lo ngại tình trạng đạo văn nhưng trong một cuộc khảo sát hồi đầu tháng 2 ở nước này, các giáo viên và học sinh vẫn đang sử dụng ChatGPT thường xuyên và coi nó là một động lực tích cực trong giáo dục. Các giáo viên cho biết họ sử dụng công cụ AI để lập kế hoạch bài giảng (30%), đưa ra những ý tưởng sáng tạo cho lớp học (30%) hoặc củng cố kiến thức nền cho các bài giảng và lớp học (27%). 

Trong lĩnh vực báo chí, đã có hàng loạt câu hỏi cả về cơ hội cũng như thách thức, và cả sự giận dữ cũng như những tác động của trí tuệ nhân tạo đối với hoạt động báo chí nói chung và với các vị trí việc làm của các nhà báo. 

Cuối tháng 2 vừa qua, trong một văn bản nội bộ, CEO của tập đoàn báo chí Đức Axel Springer là Mathias Doepfner đã thẳng thừng tuyên bố rằng các nhà báo đang có nguy cơ bị các hệ thống AI như ChatGPT thay thế. Theo ông, những công cụ AI như ChatGPT hứa hẹn “một cuộc cách mạng” về thông tin, và sẽ sớm vượt con người về khả năng thu thập thông tin. “Hiểu rõ về sự thay đổi này là điều tối quan trọng đối với tương lai của một cơ quan báo chí,” Doepfner nói. “Chỉ những cơ quan tạo ra được nội dung gốc xuất sắc nhất mới có thể tồn tại."

Với việc ChatGPT có thể viết các bài luận, bài phát biểu, thậm chí cả các đoạn mã máy tính trong vòng vài giây, còn Midjourney và DALL-E 2 có thể tạo ra bất kỳ bức hình nào mà chúng ta có thể tưởng tượng ra, cũng dễ hiểu khi ai đó lo lắng rằng sự  phát triển của AI – và việc ngày càng phụ thuộc vào nó – có thể khiến cho vị thế của báo chí vốn tồn tại hàng trăm năm qua trở nên lung lay. 

Axel Springer không phải cơ quan báo chí đầu tiên tính đến chuyện sử dụng AI để tạo nội dung. Hồi tháng 1/2023, BuzzFeed công bố kế hoạch sử dụng trí tuệ nhân tạo để “tăng cường” nội dung và các câu đố online. Buzzfeed dự kiến sẽ cắt giảm 12% nhân lực. 

Tại Anh, Reach – công ty mẹ của các nhật báo Daily Mirror và Daily Express – bắt đầu xuất bản những bài báo do trí tuệ nhân tạo viết ra. Hôm 7/3 vừa qua, Giám đốc điều hành Jim Mullen thừa nhận rằng Reach đã đăng tải trên các trang tin địa phương 2 bài báo sử dụng hệ thống AI gọi là Scribe, và thử nghiệm đó sẽ được mở rộng.

ChatGPT có thể tạo ra những nội dung văn bản rất phức tạp CHỈ TỪ những câu lệnh đơn giản của người dùng, sinh ra BẤT KỲ cái gì từ các bài luận cho đến đơn xin việc, cho đến thơ và cả các câu chuyện giả tưởng.

Công ty này, cũng sở hữu các tờ Manchester Evening News, Liverpool Echo và rất nhiều đầu báo khác, đã phác thảo kế hoạch cắt giảm hàng trăm nhân viên để đối phó với việc chi phí tăng cao và doanh thu giảm sút.

Kể từ khi ra mắt vào tháng 11/2022, hệ thống trí tuệ nhân tạo ChatGPT tạo ra một cơn sốt trên toàn cầu và có đến hơn 100 triệu người dùng, khiến phỏng đoán lâu nay về thời điểm trí tuệ nhân tạo làm cho nhiều công việc của con người bị thay thế sẽ tới nhanh hơn.

ChatGPT có thể tạo ra những nội dung văn bản rất phức tạp chỉ từ những câu lệnh đơn giản của người dùng, sinh ra bất kỳ cái gì từ các bài luận cho đến đơn xin việc, cho đến thơ và cả các câu chuyện giả tưởng. ChatGPT là một mô hình ngôn ngữ lớn, được huấn luyện thông qua việc tải lên hệ thống hàng tỷ từ ngữ trong cuộc sống mỗi ngày trên mạng Internet. Từ đó, nó phỏng đoán các câu và từ ngữ theo các chuỗi nhất định. 

Tuy nhiên, sự chính xác của các câu trả lời là điều bị đặt dấu hỏi. Các học giả ở Australia đã phát hiện những thí dụ cho thấy hệ thống này ngụy tạo các nguồn tham khảo từ các website rồi trích dẫn các câu nói giả mạo.